By A. Geeljire
Dhinaca midig eeg u codee (Siilaanyo kulmiye) (Faysal Ucid) (Rayaale udub) mid uun
Dubbe iyo Doolaal duqay weeye magaalo oo dalkooda ilaasha. Waa laba aan kala daalin dariiqna aan wada qaadin. Midba duubka wanaagga dushaasuu ku sitaa iyagaaba is doortay.Waa laba aan debec yeelan oon hadal diirkaba saarin deelqaafna wuu ka dhacaa. Haddana inay is dilaan iyo dudmana loogama yaabo. Waa niman aan dan ka yeelan dadka kay ku arkaan waxay diidan yihiin ee duunkoodu la yaabo derejo uu doono ha yeeshee, kay daafacayaanna inta daaqsinta geela looga soo durki maayo. Ruuxay diiraddoodu haleesho daguugahay ka dhigaan dembina loo qabsanmaayo oo duqoodi Dhanxiirbaa digreetadaa u saxeexay ducana waabu u raacshay. Bartay doodda jilba iyo foodda ay is daraanna waa Danlaawoow mafrishkooda oo ay qadadii dabadeeda iyo duhurka ay ku kulmaan.
Dubbe: Maanta kamaradahii filimka duubi jiray baan u baahnay.
Doolaal: maxaad ku falaysaa?
Dubbe: waxyaabaha Laandta ka dhaca ayaan ka duubi lahaa dabadeed Hollywood baan u iib geen lahaa caalamka qosol ha ka dhamaadee anna aan ka taajiree.
Doolaal: Oo ma inakaa gaalada isku waxba ku qosolna. Maxaase lagu qoslaa ee aad duubi lahayd?
Dubbe: waxaan duubi lahaa; todobaadkan oo qudha waxaan arkay. Waxaan arkay saaxiibkay Cali Guray oo Madaxtooyadii laga horjoogsaday oo xusuustay dadkuu u soo xerogalay waxay yihiin. waxaan arkay Guurtidii oo wada qadaysay oo hadana garan la’a waxay u wadda qadaynayaan iyo waxay ku heshiis yihiin toona. Waxaan arkay Salaadiin iyo odayo Ina Rayaale u baryaya agoontii Ina Bullaale ka dhintay. Hadda waa ninkii aabahood dawda ka bixin waayay. Waxaase ugu qosol badnaa Xaaji Cabdi oo Saleebaan iyo Siillaanyo kala garan waayey.
Doolaal: Siduu u kala garan waayey?
Dubbe: wuxuu ku kala garan waayey waa ninka Saleebaan ku yidhi “kursiga Guuritida aamin oo kan Madaxtooyada ee aad raadinayso iska daa.” Markaan taa maqlay baan Xaajiga u tegey. Waxaan sii qaatay sawir badan oo rag siyaasiin, ganacsato aqoonyahano ah oo cid walba lehi ay leeyihiin. Intii Habar Jeclada ayaan gooni u soocay oo ku horraysiiyay. Xaajigii baan Sawirkii Axmed Siilaanyo tusay. Markiiba wuu gartay oo wuxuu yidhi “Dee awow waa Axmed Siiraanyo.”
Kii saleebaan baan tusay. Sidaa intuu u yar eegay buu yidhi. Markan adeer gadh cad buu la baxay. Oo fartana yuu u ruxayaa tolow. Waa axmed Siiraanyo.
Kii Ina Kaahin baan tusay. Wuxuu yidhi. “adeer markaa dhabanda ayuu ka yar naaxsanyahay. Waa siiraanyo.”
Kii Jibiiqe ayaan tusay. Sidaa intuu isaga fogeeyay oo cabbaar eegay ayuu yidhi. “adeer markani waa markuu jabhadda joogay oo cadceedu ku dhacday ee yar madoobayday. Waxoogaa cirro ahna waa leeyahay. Waa Axmed siiraanyo. Waar ninku muxuu sawir iska qaaday.”
Kii Axmed Farax Xarbi baan tusay. “oo berigani waa markuu dhallinyara ahaa.” Buu yidhi.
Kii Axmed Duqsi(ahn) ayaan tusay. “waa beriguu Iglan joogay. Waa axmed siirraanyo.”buu yidhi.
Kii Dahabshiil. “adeer markan sidii askartuu u xiirtaye. Waa Axmed Siirraanyo.”
Kii Indhadeero oo adhi dhex taagan (AHN) “kani waa markuu wasiiirka Qorshaynta ahaa. Waa Axmed Siilaanyo.”
Kii Ashafaqe “markan wuu yar dhididsan yahay inuu afka qaad ku hayana waad moodaaye. Waa Axmed Siiraanyo.”
Kii Hadraawi “markan timo weyn oo coof ah iyo shaarabahii Koosafaare ayuu leeyahay. Waa Axmed Siiraanyo.
Kii Cali Xuunsho. “adeer markan qosol buu u dhacsan yahay oo indhihiina waa isku qabtay. Waa Axmed Siirraanyo. Maalinba cayn buu u egyahay.”
Kii Xinnif “Oo markan ... u kaadi. Waxan ma fanax baa mise ilik baa ka dhacay. Markan fanax buu leeyahay. Waa Axmed Siirraanyo.”
Kii Aadan Waqaf “ninkan halkaan ku arkay. Nin maalin dhoweyd qolo Ciidagale ah oo halkan iigu timi la socday buu u egyahaye. Maya maya. Waa Axmed Siirraanyo.
Markuu mid walba axmed Siilaanyo ku sheegay ayaan garay inay beeshoo dhami Axmed Siilaanyo ula egtahay markaasaan kuwii dadka kale soo saaray(la soco qaybta labaad)
Doolaal:Xaajiga meel hadh leh ayaad sawirrada ku tustay ee inaad cadceedda ku tustaa bay ahayd.
Dubbe:waxa kale oo isna maaam iigu yimi ninkii Bullaale (AHN). Wuxuun baan maqlay anigoo hurda qof “Haye haye haye haye uu qosol ku jiro) mise waa bullaale. Waa isa salaane. Bal warran baan idhi. Wuxuu yidhi maanta waxa isoo kiciyay niman tolkay ah oo duco ii soo diray isla markaa inay agoontaydi wax taraanna niyadda ku haya. Horta raggaa waan u mahad naqayaa laakiin farrintan iga gaadhsii.
Farriini waa qaane waa tan:
“Tolka iga dambeeyee
Weli dunida joogow
Dar ilaah farriintaad
Ii soo dirteen iyo
Ducadiini waan helay
Anna waan ku diirsaday
Halkan daarta Aakhiro
Doog baanu joognaa
Dunidiyo dhibkeedii
Daayin nooga ray oo
Daalkeedii reebnoo
Derajaanu leenahay
Dawladdii Rayaaliyo
Beentuu daldali jiray
Daaqadaanu taagnayn
Dulligii na soo maray
Ilaah naga dulqaadyoo
Dembi dhaaf nasiiyoo
Durdurrada Fardawsiyo
Janadaan dabaashaa
Malab baan durduurtaa
Dacar iyo xanuun iyo
Halkan Daaf ma yaalloo
Cudurkii wax dila iyo
Kama baqanno Durigii
Haddaan kuugu sii daro
Duq haddaan ahaan jiray
Duud soo qalloociyo
Daab aan lahaan jiray
Dib baa lay sameeyoo
Da’ yartaan ka kow ahay
Doob toosan baan ahay
Dig digtayda socodkana
Dhulku wuu dayaamaa
Dersin Xuuralcaynoo
Daymada u roonbaan
Daar kula caweeyaa
Illayn dawsar baan ee
Kama daalo hawshoo
Darleef wuu ka dheeryahay
Deriskayga jaarkuna
Doorroonow Rasuulkii
Wixii nebi la soo diray
Diricyadii shahiidiyo
Dadkii khayrka weeyaan
Midna waa dardaarane
Dembigana yaraystoo
Diintii rasuulkiyo
Dariiqeedii raacoo
Digrigii Ilaahay
Carrabkiinu yuu dayn
Midna waa dabuub aan
Odayada dadaalee
Agoontii u doodiyo
Duqaydii aan leeyahay
Daah idinma saarnoo
Dadka waa taqaaniin
Derbi inaad u baridaan
Ama dirri salaaxdaan
Dundumada u yedhaan
Dawarsiga ku badisaan
Waxa uga dan leediin
Dulucdiina maan garan
Ninkaa Daahir leediin
in uu dafo xaqoodoo
dhaco duunyadooda
Daayaco ha joogtee
Agoonuu daryeeloo
Diihaasha haysiyo
Darayada ka biiyo
U ducaysa lama arag
Hadalkiyo digniintii
Baaqaa dirayseen
Waxa uga dan leediin
Dulucdiina maan garan
Ninka aniga oo dagan
Oo cudur i daashay
Dhakhtar lay dulgeeyiyo
Dabiib lay cabsiiyiyo
Dawadii hor joogsaday
Ee diiday kharshkii
Doodaan u leediin
Waxa uga dan leediin
Dulucdeeda maan garan
Mid kalaan ku darayaa
Oo iga dardaaranna
Duqa reer Jabuutow
Dig ninkii ku soo yidhi
Degelkaan banneeyee
Jugta loogu darayow
Dayaankiisi Aakhiro
Ninku dalow iilkiyo
Dalluun noogu yimow
Dad aqoona maad tihid
Dal aqoona maad tihid
Deelqaafku ceeb iyo
Doqoniimo weeyee
Adeer lama dar jiidhee
Didibsaan ku leeyahay
Dibnahaahga xidho oo
Dadka haysku gubinoo
Jooji diradiraalaha
Waa inoo qoraalka xiga haddii eebe idmo.
A. Geeljire
No comments:
Post a Comment